czwartek, 31 stycznia 2013

Koreańskie mity

Ostatnio była mowa o legendach ,teraz pora na wszechmocne mity. Jako dziecko kochałam mity i wszelkie antyczne opowieści ze starożytnej Grecji czy Rzymu,potem przerzuciłam się na starożytny Egipt,a teraz z tych lat pozostały mi wyłącznie mgliste wspomnienia...

Przede wszystkim muszę poinformować was o podziale mitów na  grupy.Źródła wiedzy do obu grup są bardzo wąskie, pochodzące ze źródeł chińskich bądź początków Korei:
a) mity założycielskie
b) mity stworzenia

WIĘCEJ O MITACH/MITOLOGII NA BLOGU ZNAJDZIECIE TUTAJ

Podstawowym mitem ,który powinien znać każdy Koreańczyk jest mit o Panu Drzewa sandałowego (coś ,a la znany nam mit o Prometeuszu) , należy do 1 grupy (a) i opowiada o powstaniu cywilizacji i pierwszym królestwie Koreańskim

Mit o Panu Drzewa Sandałowego (bardziej znany pod nazwą :"Tan-guanie") 




Książę Hwanung, syn najwyższego bóstwa niebios – Hwanina i następca jego tronu, mimo swojej boskości, był bezgranicznie zainteresowany ziemią. Martwiły go losy ludzi, gdyż widział na ziemi tylko zło i występek. Zstąpił więc na górę Taebaeksan z trzema tysiącami służących, z którymi zbudował Miasto Boga. Hwanung, jako dobry władca nauczył swych poddanych 360 pożytecznych zawodów i sztuk, były wśród nich rolnictwo, medycyna, stolarstwo, hodowla, rybołówstwo i tkactwo.

Pewnego dnia do Hwanunga przyszli tygrys i niedźwiedzica. Zwierzęta te, widząc rozwój i dobrobyt ludzi zapragnęły stać się jednymi z nich. Poprosiły więc Hwanunga by swą magiczną mocą przemienił ich w ludzi. Hwanung jednak, wiedząc że bycie człowiekiem to nie lada przywilej, postanowił poddać zwierzęta próbie. Kazał im mieszkać w jaskini przez 100 dni i żywić się tylko i wyłącznie czosnkiem i piołunem. Pomimo początkowego zapału i wytrwałości tygrys nie wytrzymał i zbiegł tchórzliwie z jaskini. Natomiast niedźwiedzica dzielnie zniosła trud próby, jakiej została poddana i Hwanung spełnił jej życzenie. Niedźwiedzica została przemieniona w piękną kobietę, którą Hwanung pojął później za żonę. Kobieta – niedźwiedzica urodziła Hwanungowi syna, którego nazwano Tan-gun. Założył on, w 2333 roku p.n.e. na terenie dzisiejszego Phenianu królestwo Choson.

Tan-gun jest mitycznym praojcem narodu koreańskiego, a sami Koreańczycy co roku, dnia 3 października świętują „dzień ustanowienia państwa” jako rocznicę założenia prze Tan-guna królestwa Choson. Samo starożytne królestwo Choson, którego istnienie jest faktem historycznym, istniało do II wieku n.e. kiedy to chiński cesarz z dynastii Han uznał koreańskie królestwo za zagrożenie wschodniej granicy swojego państwa i rozpoczął wojnę.

Ciekawostki:
1. Wśród wątków które pojawiają się w micie, występuje drzewo świata i kosmiczna góra, które tworzą więź między ziemią a niebem. 
2. Tan'guna utorzamia sie z kosmiczną górą
3. Malowidła przedstawiające boga gór można znaleźć w świątyniach na przełęczach górskich i sanktuariach prawie każdej buddyjskiej świątyni. Kapliczki te, zwane są sanshin-gak, poświęcone są bogu gór jako władcy wszystkich gór Korei. Na obrazach często przedstawiany jest jako dziadek z długą białą brodą, siedzący na tygrysie, odpoczywający pod sosną. 

Drugim podstawowym mitem jest historia o Chumongu, który opowiada wyłącznie o założeniu państwa.

Mit o Chumong-u

Wędrując w pobliżu Wielkiej Góry Białej, król Kumwa spotkał Yuhwa (córkę księcia rzeki), która oznajmiła mu, że została zniewolona (na nasze zgwałcona) przez syna władcy niebios, niedaleko Góry Ducha Niedźwiedzia nad rzeką Yalu. Rodzice wygnali ją.Natomiast król zalecił Yuhwa  przebywać w komnacie. Słońce ogrzewało ją,aż stała się brzemienna, a potem urodziła wielkie jajo. Król dawał jajo kolejno psom, świniom, krowom i koniom, te jednak nie chciały zrobić mu krzywdy. Nie będąc w stanie stłuc jaja, Kumwa zwrócił je matce.Dziecko-bohater przebiło skorupkę i wyszło z jaja. Gdy chłopiec miał siedem lat, potrafił sam zrobić sobie łuk, strzały i trafić do celu sto razy pod rząd. Nazywano go Chumong, "Dobry Strzał". Ponieważ budziło to zazdrość jego przyrodnich braci, matka kazała mu uciec. Udało mu się oszukać króla, zabrać mu kilka dobrych koni i z trzema przyjaciółmi uciekał, aż dotarli do rzeki. Chumong zawołał, że jest potomkiem władcy niebios i księcia rzeki. Natychmiast wynurzyły się żółw i ryba i uczyniły ze swych ciał most. Chumong przekroczył rzekę, wybudował stolicę, nazwał swój naród Koguyro, a sam przyjął nazwę Ko.   

Mit o stworzeniu Wszechświata
Opowiada o stworzenie świata, pochodzenie ognia i wody, pochodzenie ludzi, pochodzenie czasu i pochodzenie społecznych i fizycznych bolączek świata. Bohaterem tej opowieści jest Miruk który stwarza on świat i jego mieszkańców. Potem pojawia się Sokka, który wyzywa Miruka na serię prób. Choć Mirukowi zawsze udaje się wyjść z tych prób zwycięsko, w końcu zostawia on świat Sokce, przez co stworzony zostaje nie tylko czas, ale też zaczynają się wszystkie bolączki i utrapienia świata

Mit o Trzech Przodkach Klanów

Mit opowiada o tym, jak przodkowie trzech klanów, którzy nazywali się Jang, Ko i Pu, wyszli kolejno na świat ze skalnego otworu na górskim zboczu. Następnie założyli oni społeczności myśliwych i zbieraczy. Pewnego dnia znaleźli oni unoszącą się na wodzie skrzynię, w której znajdowały się trzy księżniczki, nasiona pięciu zbóż, a także cielęta i źrebaki. Młodzieńcy pojęli księżniczki za żony i każdy z nich założył odrębną społeczność rolników. Z tych trzech małżeństw początek wzięły trzy klany wyspy Dzedzu.

Ciekawostki:
Historia ta została spisana w dziele Korjo-sa (Historia Korjo) w XV wieku.

Materiały zaczerpnęłam z:

http://chomikuj.pl/Binnie/E-book/Legendy*2c+mity*2c+bajki+azjatyckie/Korea*c5*84skie/Mit+o+Tan-gunie*2c+legenda+o+pocz*c4*85tku+Korei,566140959.rtf
http://pl.wikipedia.org/wiki/Mitologia_Korei

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz